ลำดับเหตุการณ์ที่สำคัญ ในยุคสามก๊ก

ร้อยเรียงเหตุการณ์สำคัญในเรื่องสามก๊ก ตั้งแต่ต้นจนจบ

     ลำดับเหตุการณ์ที่สำคัญ ในยุคสามก๊ก เรียงตามปี พ.ศ. ค.ศ. ชื่อศักราช และ รายพระนามฮ่องเต้ เพื่อให้ผู้ศึกษาเรื่องสามก๊กได้ทราบถึงลำดับก่อน-หลัง และช่วงระยะเวลาที่สำคัญในเรื่อง

ลำดับเหตุการณ์ที่สำคัญ ในยุคสามก๊ก (Timeline of the Three Kingdoms period)

พ.ศ.	ค.ศ.	ศักราช	ฮ่องเต้	เหตุการณ์
698	155	หย่งโซ่ว ปี่ที่1	พระเจ้าฮั่นเต้	โจโฉเกิด
699	156	หย่งโซ่ว ปี่ที่2	พระเจ้าฮั่นเต้	ซุนเกี๋ยนเกิด
				พระเจ้าฮั่นเต้ทรงโปรดขันทีนามเฉาเทิงเนื่องจากสนับสนุนให้พระองค์ได้ครองราชย์
700	157	หย่งโซ่ว ปี่ที่3	พระเจ้าฮั่นเต้	ขันทีเฉาเทิงเกิดผิดใจกับกลุ่มขุนนางเกิดการต่อสู้กันอย่างดุเดือด
701	158	เหยียนซี ปีที่1	พระเจ้าฮั่นเต้	เปลี่ยนชื่อศักราช แต่เหตุการณ์ไม่เปลี่ยนด้วย ขันทียังทะเลาะกับขุนนางไม่เลิก
702	159	เหยียนซี ปีที่2	พระเจ้าฮั่นเต้	ฮ่องเต้ร่วมมือกับขันทีประหารขุนศึกเหลียงยี่ ขันทีจึงเป็นใหญ่
703	160	เหยียนซี ปีที่3	พระเจ้าฮั่นเต้	ขันทีกำเริบ บ้านเมืองวิปริต
704	161	เหยียนซี ปีที่4	พระเจ้าฮั่นเต้	เล่าปี่เกิด
705	162	เหยียนซี ปีที่5	พระเจ้าฮั่นเต้	ราชวงศ์ฮั่นตกต่ำสุดขีด ผู้ดีต้องออกมาขายสมบัติเก่าประทังชีวิต
706	163	เหยียนซี ปีที่6	พระเจ้าฮั่นเต้	เล่าปี่และมารดาได้รับเคราะห์นั้นด้วยแม้บิดาจะมีเชื้อพระวงค์แต่ครอบครัวก็ต้องทอเสื่อขายรองเท้า
707	164	เหยียนซี ปีที่7	พระเจ้าฮั่นเต้	โจโฉเริ่มฉายแววเจ้าเล่ห์
708	165	เหยียนซี ปีที่8	พระเจ้าฮั่นเต้	ต้วนหยิ่งนำทัพปราบชนเผ่าเชียงตะวันตก
709	166	เหยียนซี ปีที่9	พระเจ้าฮั่นเต้	พระเจ้าฮั่นเต้มอบอำนาจให้ขันที ผู้บริสุทธ์กว่า 200 ชีวิตถูกคุมขัง บ้านเมืองแตกแยกอย่างหนัก
				เกิดสงครามทางการเมืองเป็นครั้งแรก
710	167	เหยียนซี ปีที่10	พระเจ้าฮั่นเต้	พระเจ้าฮั่นเต้สวรรคต
711	168	เจี้ยนหนิง ปีที่1	พระเจ้าเลนเต้	พระเจ้าเลนเต้(เล่าหง)ขึ้นครองราชย์
712	169	เจี้ยนหนิง ปีที่2	พระเจ้าเลนเต้	เกิดสงครามทางการเมือง ครั้งที่2 ระหว่างกลุ่มขันทีกับกลุ่มขุนนาง
713	170	เจี้ยนหนิง ปีที่3	พระเจ้าเลนเต้	กุยแกเกิด
714	171	เจี้ยนหนิง ปีที่4	พระเจ้าเลนเต้	โจโฉเป็นหนุ่มกระทงหัวโจกประจำหมู่บ้าน
715	172	ชีผิง ปีที่1	พระเจ้าเลนเต้	โลซกเกิด
716	173	ชีผิง ปีที่2	พระเจ้าเลนเต้	โจโฉเป็นนักเรียนทุน สอบเข้ารับราชการ
717	174	ชีผิง ปีที่3	พระเจ้าเลนเต้	โจโฉ อายุ20ปี ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้บังคับการกองทหารนครบาลเหนือประจำเมืองลกเอี๋ยง
718	175	ชีผิง ปีที่4	พระเจ้าเลนเต้	ซุนเซ๊ก, จิวยี่เกิด
				เล่าปี่เข้าเรียนพร้อมกองซุนจ้าน
719	176	ชีผิง ปีที่5	พระเจ้าเลนเต้	ม้าเฉียวเกิด
720	177	ชีผิง ปีที่6	พระเจ้าเลนเต้	โจโฉ อายุ23ปี เป็นนายอำเภอเมืองตุ้นชิวและข้าราชการสำนักตำแน่งราชเลขานุการ
721	178	กวงเหอ ปีที่1	พระเจ้าเลนเต้	ลิบองเกิด
				โจโฉออกจากราชการ
722	179	กวงเหอ ปีที่2	พระเจ้าเลนเต้	สุมาอี้, บังทองเกิด
723	180	กวงเหอ ปีที่3	พระเจ้าเลนเต้	โจโฉเข้ารับราชการอีกครั้งในตำแหน่งราชเลขานุการ
				โฮเฮาขึ้นเป็นอัครมเหสี โฮจิ๋นพี่ชายเป็นขุนนางผู้ใหญ่ที่ปรึกษา
724	181	กวงเหอ ปีที่4	พระเจ้าเลนเต้	ขงเบ้งเกิด
725	182	กวงเหอ ปีที่5	พระเจ้าเลนเต้	ซุนกวนเกิด
726	183	กวงเหอ ปีที่6	พระเจ้าเลนเต้	ลกซุนเกิด
727	184	จงผิง ปีที่1	พระเจ้าเลนเต้	เตียวก๊กตั้งกองกำลังโจรโพกผ้าเหลือง
				พระเจ้าเลนเต้แต่งตั้งโฮจิ๋น โลติด ฮองฮูสง จูฮี ให้เป็นแม่ทัพปราบโจรโพกผ้าเหลือง
				เล่าปี่ กวนอู เตียวหุย สาบานเป็นพี่น้องร่วมสาบาน
				เล่าปี่ โจโฉ และซุนเกี๋ยนร่วมศึกปราบโจรโพกผ้าเหลือง
				เตียวก๊กเสียชีวิต โจรโพกผ้าเหลืองถูกปราบราบคาบ
728	185	จงผิง ปีที่2	พระเจ้าเลนเต้	เล่าปี่ได้รับตำแหน่งนายอำเภออันห้อกวนหลังเสร็จศึกปราบโจรโพกผ้าเหลือง
				เตียวหุยทำร้ายต๊กอิ้ว เล่าปี่ลาออกจากตำแหน่งนายอำเภอ
729	186	จงผิง ปีที่3	พระเจ้าเลนเต้	ภาคใต้เกิดการจลาจล มีการสังหารผู้ว่าราชการหนานหยาง
730	187	จงผิง ปีที่4	พระเจ้าเลนเต้	กองซุนจ้านปราบกบฏสำเร็จและได้เป็นผู้บังคับการกรมทหารม้า
				ซุนเกี๋ยนปราบโจรคูเสง และได้รับตำแหน่งเจ้าเมืองเตียงสา
731	188	จงผิง ปีที่5	พระเจ้าเลนเต้	เล่าเก๊งเป็นเจ้าเมืองไต้จิ๋ว รับเล่าปี่ที่หนีคดีทำร้ายต๊กอิ๊วมาอยู่ด้วย
				เล่าหงีเป็นเจ้าเมืองอิจิ๋ว
732	189	จงผิง ปีที่6	พระเจ้าเลนเต้	เล่าปี่ช่วยเล่าหงีปราบโจรเตียวกี เตียวซุ่น
		กวงซี ปีที่1	พระเจ้าเซ่าตี้	เล่าปี่ได้รับตำแหน่งเจ้าเมืองเพงงวนก๋วน
		หย่งฮัน ปีที่1	พระเจ้าเหี้ยนเต้	พระเจ้าเลนเต้สวรรคต
				หองจูเปียน พระราชบุตรองค์โต ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเซ่าตี้ โดยมีโฮจิ๋นเป็นผู้หนุนหลัง
				สิบขันทีลวงโฮจิ๋นมาฆ่า
				โจโฉและอ้วนเสี้ยวนำทหารกำจัดสิบขันที
				ตั๋งโต๊ะยกทัพเข้ายึดเมืองหลวงลกเอี๋ยง
				ลิโป้สังหารเต๊งหงวนพ่อบุญธรรมและฝากตัวเป็นบุตรบุญธรรมของตั๋งโต๊ะ
				ตั๋งโต๊ะปลดพระเจ้าเซ่าตี้และตั้งหองจูเหียบขึ้นเป็นพระเจ้าเหี้ยนเต้
				ตั๋งโต๊ะส่งคนมาปลงพระชนม์อดีตฮ่องเต้หองจูเปียนและพระนางโฮเฮาผู้เป็นพระมารดา
733	190	ชูผิง ปีที่1	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉวางแผนกำจัดตั๋งโต๊ะ แต่ไม่สำเร็จ จึงหลบหนีออกจากเมืองลกเอี๋ยง
				โจโฉ อ้วนเสี้ยว ตั้งกองกำลัง 18 หัวเมือง เพื่อล้มล้างตั๋งโต๊ะ
				ฮัวหยง ทหารตั๋งโต๊ะ อาสาปราบกองทัพ 18 หัวเมือง
				ฮัวหยง สามารถสังหารขุนศึกได้หลายนาย แต่ก็พลาดท่าถูกกวนอูสังหาร
				เล่าปี่ กวนอู เตียวหุย รบกับลิโป้ ลิโป้สู้กำลังไม่ได้ ถอยหนีเข้าเมือง
				ตั๋งโต๊ะเผาเมืองลกเอี๋ยง ย้ายเมืองหลวงไปเตียงฮัน
				โจโฉตามตีตั๊งโต๊ะ แต่พ่ายแพ้ให้กับซีเอ๋งเจ้าเมืองเอ๊งหยง
734	191	ชูผิง ปีที่2	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ซุนเกี๋ยนพบตราหยกแผ่นดินในซากเมืองลกเอี๋ยง
				กองกำลัง 18 หัวเมืองแตกสามัคคี แล้วแยกกันกลับเมืองในที่สุด
735	192	ชูผิง ปีที่3	พระเจ้าเหี้ยนเต้	อ้วนเสี้ยวยึดแคว้นกิจิ๋ว
				กองซุนจ้าน เจ้าเมืองปักเป๋ง รบกับอ้วนเสี้ยวที่แม่น้ำพวนโห้
				ตั๋งโต๊ะอ้างราชโองการเพื่อให้อ้วนเสี้ยวและกองซุนจ้านสงบศึก
				ซุนเกี๋ยนถูกทหารของเล่าเปียวสังหารที่ซอกเขาฮีสัน ซุนเซ็กบุตรชายคนโตรับตำแหน่งแทนซุนเกี๋ยน
				อ้องอุ้นวางแผนใช้นางเตียวเสียนในการยุยงให้ลิโป้แตกคอและสังหารตั๋งโต๊ะ
				ลิฉุย กุยกี ยึดเมืองเตียงฮัน ประหารอ้องอุ้น
				ลิโป้หนีออกจากเมืองเตียงฮัน
				โจรโพกผ้าเหลืองก่อการกำเริบขึ้นใหม่
				โจโฉออกปราบโจรโพกผ้าเหลืองในภาคตะวันออก และได้เป็นเจ้าแคว้นกุนจิ๋ว
736	193	ชูผิง ปีที่4	พระเจ้าเหี้ยนเต้	เตียวคี ทหารโตเกี๋ยมเจ้าเมืองชีจิ๋ว สังหารโจโก๋บิดาของโจโฉและครอบครัว
				โจโฉยกทัพบุกชีจิ๋วเพื่อล้างแค้นให้บิดา
				เล่าปี่และขงหยงยกทัพไปช่วยโตเกี๋ยมที่ชีจิ๋ว
737	194	ซิงผิง ปีที่1	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ลิโป้ยึดแคว้นกุนจิ๋ว
				โจโฉยกทัพกลับเพื่อไปตีเอากุนจิ๋วคืนจากลิโป้
				โตเกี๋ยมเสียชีวิต เล่าปี่ได้เป็นเจ้าเมืองชีจิ๋วแทน จากคำร้องขอของโตเกี๋ยมก่อนตาย
				ซุนเซ็กใช้ตราหยกแผ่นดินแลกทหารกับอ้วนสุด แล้วนำทัพไปรวบรวมแคว้นกังตั๋งให้เป็นปึกแผ่น
738	195	ซิงผิง ปีที่2	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉตีลิโป้ ลิโป้หนีมาอยู่กับเล่าปี่
				เอียวปิววางแผนหวังให้ลิฉุยและกุยกีแตกคอกันเอง พระเจ้าเหี้ยนเต้เสด็จหนีภัยไปเมืองลกเอี๋ยง
				ซุนเซ๊กได้จิวยี่เป็นที่ปรึกษา รบชนะเล่าอิ๊ว และได้ไทสูจู้เป็นพวก
739	196	เจี้ยงอัน ปีที่1	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉนำทัพปราบลิฉุยและกุยกี ลิฉุยและกุยกีพ่ายแพ้หลบหนี
				โจโฉทูลเชิญพระเจ้าเหี้ยนเต้ให้ย้ายเมืองหลวงไปที่ฮูโต๋
				โจโฉได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าพระยามหาอุปราช
				ลิโป้ยึดเมืองชีจิ๋ว แต่ก็ให้เล่าปี่พำนักที่เมืองเสียวพ่าย
				ลิโป้ตีเมืองเสียวพ่าย เล่าปี่หนีไปพึ่งโจโฉ
				โจโฉตีเมืองอ้วนเซีย เตียวสิ้วเจ้าเมืองยอมสวามิภักดิ์
				เตียวสิ้วก่อกบฏโจมตีโจโฉขณะที่ยังอยู่ในเมืองอ้วนเซีย
				โจงั่ง โจอั๋นบิ๋น และเตียนอุย เสียชีวิตในที่รบ ส่วนโจโฉนำทัพหนีกลับฮูโต๋
				เตียวสิ้วแต่งเตียวต๊กเป็นผู้คุมเมืองเตงเชีย
740	197	เจี้ยงอัน ปีที่2	พระเจ้าเหี้ยนเต้	อ้วนสุดตั้งตนป็นฮ่องเต้ที่เมืองชิวฉุน
741	198	เจี้ยงอัน ปีที่3	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ลิฉุย กุยกีถูกตวนอุย งอสิบสังหาร
				โจโฉ เล่าปี่ ลิโป้ ซุนเซ็กร่วมกันโจมตีอ้วนสุด อ้วนสุดพ่ายแพ้หลบหนี
				โจโฉยึดชีจิ๋ว ประหารลิโป้และตันก๋ง แล้วได้เตียวเลี้ยวเป็นทหารเอก
742	199	เจี้ยงอัน ปีที่4	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ตังสินรวบรวมกำลังคนคิดกำจัดโจโฉ
				อ้วนเสี้ยวมีชัยเหนือกองซุนจ้าน ยึดเมืองปักเป๋ง กองซุนจ้านฆ่าตัวตาย
				เล่าปี่ไปตั้งทัพอยู่ที่เมืองชีจิ๋ว
				เล่าปี่ยกทัพพิชิตอ้วนสุด
				อ้วนสุดเสียชีวิต โจโฉได้ตราหยก
				ซุนเซ็กและจิวยี่ตีเมืองโลกั๋ง ได้สองเกี้ยวเป็นภรรยา
743	200	เจี้ยงอัน ปีที่5	พระเจ้าเหี้ยนเต้	แผนลอบสังหารของตังสินถูกเปิดโปง ตังสินและพรรคพวกถูกประหาร
				โจโฉยึดเมืองชีจิ๋ว เล่าปี่หนีไปพึ่งอ้วนเสี้ยว เตียวหุยหนีไปเมืองเก๋าเซีย
				โจโฉจับตัวกวนอูได้ กวนอูไปอาศัยกับโจโฉ
				กวนอูสังหารงันเหลียง บุนทิว แม่ทัพของอ้วนเสี้ยวที่แป๊ะแบ๊
				กวนอูได้ข่าวเล่าปี่จึงลาโจโฉจากไป สร้างวีรกรรมฝ่า 5 ด่าน สังหาร 6 ขุนพล
				เล่าปี่ กวนอู เตียวหุยได้พบกันอีกครั้งที่เมืองยีหลำ
				เล่าปี่ได้จูล่ง กวนเป๋ง จิวฉองมาร่วมกองทัพ
				ซุนเซ็กเสียชีวิต ซุนกวนน้องชายขึ้นครองตำแหน่ง
				โจโฉมีชัยต่ออ้วนเสี้ยวในศึกกัวต๋อ
744	201	เจี้ยงอัน ปีที่6	พระเจ้าเหี้ยนเต้	เล่าปี่ตีฮูโต๋ แต่พ่ายแพ้ต่อโจโฉ
				เล่าปี่หนีไปพึ่งเล่าเปียวเจ้าเมืองเกงจิ๋ว
745	202	เจี้ยงอัน ปีที่7	พระเจ้าเหี้ยนเต้	อ้วนเสี้ยวเสียชีวิต อ้วนซงบุตรชายคนเล็กได้รับมอบอำนาจ
746	203	เจี้ยงอัน ปีที่8	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉชนะอ้วนถำ
747	204	เจี้ยงอัน ปีที่9	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉชนะอ้วนซงยึดได้แคว้นกิจิ๋ว
				โจผีได้นางเอียนสีเป็นภรรยา
748	205	เจี้ยงอัน ปีที่10	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉประหารชีวิตอ้วนถำ
749	206	เจี้ยงอัน ปีที่11	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉชนะโกกันได้เมืองเป๊งจิ๋ว
750	207	เจี้ยงอัน ปีที่12	พระเจ้าเหี้ยนเต้	กองซุนของ ตัดศีรษะอ้วนซง อ้วนฮีมาให้โจโฉ
				โจโฉได้ครอบครองภาคเหนือทั้งหมด แต่เสียกุนซือคนสำคัญอย่าง กุยแก
				เล่าปี่ช่วยเล่าเปียวปราบเตียวบู ตันสูน ได้ม้าเต๊กเลาไว้ในครอบครอง
				เล่าปี่ไปตั้งทัพอยู่ที่เมืองซินเอี๋ย
				เล่าปี่ได้ขงเบ้งเป็นที่ปรึกษา
751	208	เจี้ยงอัน ปีที่13	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ซุนกวนโจมตีกังแฮ ได้กำเหลงเป็นขุนพล สังหารหองจอ เจ้าเมืองกังแฮ
				ขงเบ้งวางอุบายเผาทัพโจโฉที่นำโดยแฮหัวตุ้นที่ทุ่งพกบ๋อง
				เล่าเปียวเสียชีวิต เล่าจ๋องบุตรชายคนเล็ก ขึ้นเป็นเจ้าแคว้นเกงจิ๋ว
				เล่าจ๋องยกแคว้นเกงจิ๋วให้โจโฉ
				เล่าปี่ถูกโจโฉตีแตกที่ทุ่งเตียงปัน
				จูล่งฝ่าทัพโจโฉช่วยชีวิตอาเต๊า (เล่าเสี้ยน) บุตรชายของเล่าปี่
				เตียวหุยขับไล่ทหารโจโฉที่สะพานเตียงปันเกี้ยว
				เล่าปี่หนีเข้าเมืองกังแฮ
				เล่าปี่และซุนกวนร่วมเป็นพันธมิตรต้านโจโฉ
				จิวยี่และขงเบ้งวางอุบายเผาทัพเรือโจโฉ
				จิวยี่เผาทัพเรือของโจโฉที่ตำบลเซ็กเพ็ก โจโฉหนีกลับฮูโต๋
				เล่าปี่ยึดแคว้นเกงจิ๋ว ได้ฮองตงและอุยเอี๋ยนร่วมกองทัพ
752	209	เจี้ยงอัน ปีที่14	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ซุนกวนรบโจโฉที่เมืองหับป๋า เสียกลเตียวเลี้ยว ไทสูจู้เสียชีวิตในการรบ
				เล่าปี่แต่งงานกับซุนฮูหยินน้องสาวซุนกวน
753	210	เจี้ยงอัน ปีที่15	พระเจ้าเหี้ยนเต้	จิวยี่กระอักเลือดเสียชีวิต โลซกรับตำแหน่งแม่ทัพแทน
				เล่าปี่ได้บังทองเป็นที่ปรึกษา
				โจโฉสร้างปราสาทนกยูงสัมฤทธิ์
754	211	เจี้ยงอัน ปีที่16	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉประหารม้าเท้งเจ้าเมืองเสเหลียง
				ม้าเฉียว บุตรชายม้าเท้ง ยกทัพโจมตีโจโฉแก้แค้นให้บิดา
				โจโฉตัดหนวดหนีตายจากม้าเฉียว
				โจโฉพิชิตกองทัพม้าเฉียว ยึดได้เมืองเสเหลียง ม้าเฉียวแตกทัพหลบหนี
				เล่าเจี้ยงต้อนรับเล่าปี่ และให้อยู่ที่เมืองโปยเสีย
755	212	เจี้ยงอัน ปีที่17	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉปะทะซุนกวนที่ปากน้ำญี่สู
				ซุนกวนย้ายเมืองหลวงไปอยู่ที่เมืองเกี๋ยนเงียบ
				เล่าปี่เปิดศึกชิงแคว้นเสฉวนกับเล่าเจี้ยง
756	213	เจี้ยงอัน ปีที่18	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉได้ขึ้นเป็นวุยก๋ง ซุนฮกไม่เห็นด้วยจึงฆ่าตัวตาย
				ม้าเฉียวแพ้โจโฉหนีไปอยู่กับเตียวล่อ
757	214	เจี้ยงอัน ปีที่19	พระเจ้าเหี้ยนเต้	บังทองเสียชีวิตที่เนินหงส์ร่วง
				เตียวหุยรบชนะเงียมหงัน เจ้าเมืองปากุ๋น แล้วได้เงียมหงันมาร่วมกองทัพ
				ม้าเฉียวเข้าด้วยกับเล่าปี่
				เล่าเจี้ยงยอมจำนนต่อเล่าปี่ เล่าปี่ได้ครองแคว้นเสฉวน ขึ้นเป็นเจ้าเมืองเอ๊กจิ๋ว
				โจโฉประหารมเหสีฮกเฮาและพระญาติ
758	215	เจี้ยงอัน ปีที่20	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉรบชนะเตียวล่อ ยึดได้เมืองฮันต๋ง และได้บังเต๊กเป็นพวก
				โลซกทวงเกงจิ๋วจากกวนอู
				ซุนกวนรบโจโฉที่หับป๋าตามคำขอของเล่าปี่เพื่อแลกกับเมืองเตียงสา กังแฮ และฮุยเอี๋ยง
759	216	เจี้ยงอัน ปีที่21	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โจโฉขึ้นเป็นวุยอ๋อง
760	217	เจี้ยงอัน ปีที่22	พระเจ้าเหี้ยนเต้	โลซกตาย ลิบองรับตำแหน่งแทน
				โจโฉตั้งโจผีเป็นทายาท
				เล่าปี่เปิดศึกชิงเมืองฮันต๋ง
761	218	เจี้ยงอัน ปีที่23	พระเจ้าเหี้ยนเต้	เกงจี อุยหลงกับพวกคิดสังหารโจโฉแต่ไม่สำเร็จ
762	219	เจี้ยงอัน ปีที่24	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ฮองตงสังหารแฮหัวเอี๋ยน แม่ทัพของโจโฉ
				เล่าปี่ยึดได้ฮันต๋งและตั้งตนเป็นฮันต๋งอ๋อง
				เล่าปี่ตั้งกวนอู เตียวหุย จูล่ง ฮองตง และม้าเฉียวเป็นขุนพลห้าทหารเสือ
				กวนอูตีเมืองอ้วนเซีย
				ลิบองยึดเมืองเกงจิ๋วของกวนอู
				กวนอูและกวนเป๋ง ถูกซุนกวนจับได้ และถูกประหาร
763	220	เจี้ยงอัน ปีที่25	พระเจ้าเหี้ยนเต้	ลิบองเสียชีวิต
		วุยฮวงชู ปีที่1	โจผี	โจโฉถึงแก่อนิจกรรมที่เมืองลกเอี๋ยง โจผีขึ้นเป็นวุยอ๋อง
				โจผีปลดพระเจ้าเหี้ยนเต้และสถาปนาตนขึ้นเป็นฮ่องเต้ ก่อตั้งราชวงศ์วุย ยกเมืองลกเอี๋ยงเป็นราชธานี
764	221	วุยฮวงชู ปีที่2	โจผี	เล่าปี่สถาปนาตนเป็นฮ่องเต้แห่งจ๊กก๊ก ตังเมืองเสฉวนเป็นราชธานี
		สู่จางหวู ปีที่1	เล่าปี่	พระเจ้าเล่าปี่จัดทัพเตรียมโจมตีซุนกวน แก้แค้นให้กวนอู
				เตียวหุยถูกฮอมเกียงและเตียวตัดผู้เป็นลูกน้องลอบสังหาร
				ซุนกวนขึ้นเป็นง่ออ๋อง ขออ่อนน้อมต่อพระเจ้าโจผี
765	222	วุยฮวงชู ปีที่3	โจผี	พระเจ้าเล่าปี่โจมตีง่อก๊กของซุนกวน แต่พ่ายแพ้ต่อกลอุบายของลกซุน ถูกเผาทัพที่อิเหลง
		สู่จางหวู ปีที่2	เล่าปี่	พระเจ้าเล่าปี่เสด็จหนีไปเมืองเป๊กเต้
		หวูฮวงหวู ปีที่1	(ซุนกวน)	ซุนกวนแยกตัวเป็นอิสระจากพระเจ้าโจผี แผ่นดินแตกออกเป็นสามส่วน
766	223	วุยฮวงชู ปีที่4	โจผี	พระเจ้าเล่าปี่สวรรคตที่เมืองเป๊กเต้ เล่าเสี้ยนได้ขึ้นเสวยราชย์
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่1	เล่าปี่	พระเจ้าโจยีให้ยกทัพตีเสฉวนห้าทาง แต่ขงเบ้งคิดอุบายป้องกันไว้ได้
		หวูฮวงหวู ปีที่2	(ซุนกวน)	ขงเบ้งส่งเตงจี๋ เจรจาให้จ๊กก๊กและง่อก๊กเป็นพันธมิตรกัน
767	224	วุยฮวงชู ปีที่5	โจผี	พระเจ้าโจผีโจมตีง่อก๊กแต่ไม่สำเร็จ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่2	เล่าเสี้ยน
		หวูฮวงหวู ปีที่3	(ซุนกวน)
768	225	วุยฮวงชู ปีที่6	โจผี	ขงเบ้งยกทัพปราบชนเผ่าม่าน จับเบ้งเฮ็กหัวหน้าชาวม่านได้ 7 ครั้ง และปล่อยทั้ง 7 ครั้ง
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่3	เล่าเสี้ยน	เบ้งเฮ็กสวามิภักดิ์ต่อขงเบ้ง
		หวูฮวงหวู ปีที่4	(ซุนกวน)
769	226	วุยฮวงชู ปีที่7	โจผี	พระเจ้าโจผีสวรรคต โจยอยขึ้นครองราชย์
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่4	เล่าเสี้ยน
		หวูฮวงหวู ปีที่5	(ซุนกวน)
770	227	วุยไท่เหอ ปีที่1	โจยอย	ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งแรก
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่5	เล่าเสี้ยน	สุมาอี้ เสนาธิการวุยก๊ก ถูกปลดจากตำแหน่งด้วยอุบายของขงเบ้งและม้าเจ๊ก
		หวูฮวงหวู ปีที่6	(ซุนกวน)	เกียงอุยแห่งวุยก๊กสวามิภักดิ์ต่อขงเบ้ง
771	228	วุยไท่เหอ ปีที่2	โจยอย	สุมาอี้กลับเข้ารับราชการ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่6	เล่าเสี้ยน	ม้าเจ๊กถูกสุมาอี้เสียค่ายที่ตำบลเกเต๋ง ถูกสุมาอี้ตีแตกพ่าย
		หวูฮวงหวู ปีที่7	(ซุนกวน)	ขงเบ้งประหารม้าเจ๊ก
				ลกซุนเอาชนะโจฮิวที่ตำบลเซ็กเต๋ง
				จูล่งเสียชีวิตด้วยโรคชรา
				ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 2 แต่พ่ายแพ้ ต้องถอยกลับจ๊กก๊ก
772	229	วุยไท่เหอ ปีที่3	โจยอย	ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 3 ยึดได้เมืองปูเต๋าและอิมเป๋ง แต่เสบียงหมด ต้องถอยทัพกลับ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่7	เล่าเสี้ยน	ซุนกวนสถาปนาตนเป็นฮ่องเต้แห่งง่อก๊ก
		หวูฮวงหลง ปีที่1	ซุนกวน
773	230	วุยไท่เหอ ปีที่4	โจยอย	โจจิ๋นกับสุมาอี้ยกทัพตีฮันต๋งแต่ต้องถอยทัพกลับเนื่องจากฝนตกหนัก
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่8	เล่าเสี้ยน
		หวูฮวงหลง ปีที่2	ซุนกวน
774	231	วุยไท่เหอ ปีที่5	โจยอย	ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 4 แต่เสบียงหมด ต้องถอยทัพกลับ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่9	เล่าเสี้ยน	เตียวคับขุนพลวุยก๊กเสียชีวิตจากการซุ่มโจมตีของขงเบ้ง
		หวูฮวงหลง ปีที่3	ซุนกวน
775	232	วุยไท่เหอ ปีที่6	โจยอย	ซุนกวนหลงระเริงในอำนาจ เกิดการแบ่งฝักแบ่งฝ่ายแย่งชิงอำนาจในราชสำนัก
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่10	เล่าเสี้ยน
		หวูเจียเหอ ปีที่1	ซุนกวน
776	233	วุยชิงหลง ปีที่1	โจยอย	กองซุนเอี๋ยนกำเริบคิดแยกตัวจากวุยก๊ก
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่11	เล่าเสี้ยน
		หวูเจียเหอ ปีที่2	ซุนกวน
777	234	วุยชิงหลง ปีที่2	โจยอย	ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 5,6
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่12	เล่าเสี้ยน	ซุนกวนยกทัพไปตีวุยก๊ก แต่โจยอยป้องกันไว้ได้
		หวูเจียเหอ ปีที่3	ซุนกวน	ขงเบ้งก็ถึงแก่อนิจกรรม ณ ทุ่งราบอู่จ้าง ทัพจ๊กก๊กต้องถอนทัพกลับ
				อุยเอี๋ยนก่อกบฏต่อจ๊กก๊ก แต่ถูกม้าต้ายสังหาร
				พระเจ้าเหี้ยนเต้สวรรคต
778	235	วุยชิงหลง ปีที่3	โจยอย	สุมาอี้ขึ้นเป็นมหาอุปราช
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่13	เล่าเสี้ยน
		หวูเจียเหอ ปีที่4	ซุนกวน
779	236	วุยชิงหลง ปีที่4	โจยอย	โจยอยสร้างปราสาท และเครื่องสำราญต่างๆ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่14	เล่าเสี้ยน	โจยอยฆ่ามเหสีเก่า ตั้งมเหสีใหม่
		หวูเจียเหอ ปีที่5	ซุนกวน
780	237	วุยจิงชู ปีที่1	โจยอย	กองซุนเอี๋ยนตั้งตนเป็นเจ้า สุมาอี้ยกทัพไปปราบ
		สู่เจี้ยนซิง ปีที่15	เล่าเสี้ยน
		หวูเจียเหอ ปีที่6	ซุนกวน
781	238	วุยจิงชู ปีที่2	โจยอย	สุมาอี้พิชิตกองซุนเอี๋ยนแห่งเลียวตั๋ง(คาบสมุทรเกาหลี)ได้สำเร็จ
		สู่หยันซี ปีที่1	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่1	ซุนกวน
782	239	วุยจิงชู ปีที่3	โจยอย	พระเจ้าโจยอยสวรรคต โจฮองขึ้นครองราชย์
		สู่หยันซี ปีที่2	เล่าเสี้ยน	โจซองบั่นทอนอำนาจของสุมาอี้ ให้เป็นแค่อาจารย์ผู้ใหญ่
		หวูฉื้อหวู ปีที่2	ซุนกวน	โจซองขึ้นเป็นมหาอุปราชแทนสุมาอี้
784	241	วุยเจิ้งสื่อ ปีที่2	โจฮอง	จูกัดกิ๋นตาย
		สู่หยันซี ปีที่4	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่4	ซุนกวน
785	242	วุยเจิ้งสื่อ ปีที่3	โจฮอง	ซุนกวนตั้งซุนโฮเป็นไทจู๋ แทนซุนเต๋งที่เสียชีวิต
		สู่หยันซี ปีที่5	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่5	ซุนกวน
787	244	วุยเจิ้งสื่อ ปีที่5	โจฮอง	โจซองยกทัพตีฮันต๋งแต่แพ้ให้กับบิฮุย
		สู่หยันซี ปีที่7	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่7	ซุนกวน
788	245	วุยเจิ้งสื่อ ปีที่6	โจฮอง	ลกซุนตาย
		สู่หยันซี ปีที่8	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่8	ซุนกวน
789	246	วุยเจิ้งสื่อ ปีที่7	โจฮอง	เจียวอ้วนตาย
		สู่หยันซี ปีที่9	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่9	ซุนกวน
792	249	วุยเจียผิง ปีที่1	โจฮอง	สุมาอี้ยึดอำนาจคืนจากโจซอง
		สู่หยันซี ปีที่12	เล่าเสี้ยน	สุมาอี้ประหารโจซองและพรรคพวก
		หวูฉื้อหวู ปีที่12	ซุนกวน	แฮหัวป๋าสวามิภักดิ์ต่อจ๊กก๊ก
				เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 1
793	250	วุยเจียผิง ปีที่2	โจฮอง	ซุนกวนถอดซุนโฮ และให้ซุนเหลียงเป็นไทจู๋แทน
		สู่หยันซี ปีที่13	เล่าเสี้ยน
		หวูฉื้อหวู ปีที่13	ซุนกวน
794	251	วุยเจียผิง ปีที่3	โจฮอง	สุมาอี้ อายุ 72 ปีถึงแก่อนิจกรรม ให้ สุมาสู สุมาเจียว บุตรชายทั้งสองขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
		สู่หยันซี ปีที่14	เล่าเสี้ยน
		หวูไท่หยวน ปีที่1	ซุนกวน
795	252	วุยเจียผิง ปีที่4	โจฮอง	พระเจ้าซุนกวนสวรรคต ซุนเหลียงวัย 10 ขวบขึ้นครองราชย์
		สู่หยันซี ปีที่15	เล่าเสี้ยน	สุมาสูให้สุมาเจียวยกทัพตีกังตั๋ง แต่พลาดท่าเสียทีให้กับจูกัดเก๊กและเตงฮอง
		หวูเจียนซิง ปีที่1	ซุนกวน
796	253	วุยเจียผิง ปีที่5	โจฮอง	ซุนจุ๋นฆ่าจูกัดเก๊กและขึ้นเป็นมหาอุปราชแทน
		สู่หยันซี ปีที่16	เล่าเสี้ยน	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 2
		หวูเจียนซิง ปีที่2	ซุนเหลียง
797	254	วุยเชงหยวน ปีที่1	โจฮอง	แฮเฮาเหียน ลิฮอง และเตียวอิบ คิดกำจัดสุมาสู แต่ถูกจับได้ รับโทษประหารชีวิต
		สู่หยันซี ปีที่17	เล่าเสี้ยน	สุมาสูปลดพระเจ้าโจฮอง ตั้งโจมอขึ้นครองราชย์
		หวูหวูเฟง ปีที่1	ซุนเหลียง
798	255	วุยเชงหยวน ปีที่2	โจมอ	บู๊ขิวเขียมกับบุนขิมยกทัพมาจะกำจัดสุมาสู แต่สู้ไม่ได้
		สู่หยันซี ปีที่18	เล่าเสี้ยน	สุมาสูถึงแก่อนิจกรรม สุมาเจียวน้องชายขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
		หวูหวูเฟง ปีที่2	ซุนเหลียง	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 3
799	256	วุยกานลู่ ปีที่1	โจมอ	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 4 แพ้เตงงาย
		สู่หยันซี ปีที่19	เล่าเสี้ยน	ซุนจุ๋นตาย ให้ซุนหลิมรับตำแหน่งแทน
		หวูไท่ผิง ปีที่1	ซุนเหลียง
800	257	วุยกานลู่ ปีที่2	โจมอ	จูกัดเอี๋ยนยกทัพไปรบกับสุมาเจียว
		สู่หยันซี ปีที่20	เล่าเสี้ยน	ซุนหลิมยกทัพกังตั๋งไปสมทบกับจูกัดเอี๋ยน
		หวูไท่ผิง ปีที่2	ซุนเหลียง	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 5
801	258	วุยกานลู่ ปีที่3	โจมอ	ซุนหลิมถอดพระเจ้าซุนเหลียง ตั้งซุนฮิวขึ้นครองราชย์
		สู่จิ่งเยิ่ว ปีที่1	เล่าเสี้ยน	ซุนหลิมถูกพระเจ้าซุนฮิววางแผนสังหาร
		หวูหยงอัน ปีที่1	ซุนฮิว	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 6
803	260	วุยจิ้งหยวน ปีที่1	โจมอ	พระเจ้าโจมอถูกปลงพระชนม์ สุมาเจียวตั้งโจฮวนขึ้นครองราชย์
		สู่จิ่งเยิ่ว ปีที่3	เล่าเสี้ยน	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 7
		หวูหยงอัน ปีที่3	ซุนฮิว
805	262	วุยจิ้งหยวน ปีที่3	โจฮวน	เอียงเหียงขึ้นเป็นมหาอุปราชของง่อก๊ก บริหารบ้านเมืองคู่กับเตียวเป๋า
		สู่จิ่งเยิ่ว ปีที่5	เล่าเสี้ยน	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 8
		หวูหยงอัน ปีที่5	ซุนฮิว	เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่ 9
806	263	วุยจิ้งหยวน ปีที่4	โจฮวน	เตงงายยกทัพตีจ๊กก๊ก พระเจ้าเล่าเสี้ยนยอมจำนนต่อวุยก๊ก
		สู่หยานซิง ปีที่1	เล่าเสี้ยน
		หวูหยงอัน ปีที่6	ซุนฮิว
807	264	วุยเซียนซี ปีที่1	โจฮวน	เกียงอุยคิดกอบกู้จ๊กก๊ก แต่ไม่สำเร็จ จึงปลิดชีวิตตนเอง
		หวูหยวนซิง ปีที่1	ซุนฮิว	เตงงายและครอบครัวถูกประหารชีวิต
				สุมาเจียวได้ขึ้นเป็นจิ้นอ๋อง
				พระเจ้าซุนฮิวสวรรคต ซุนโฮขึ้นครองราชย์
				ซุนโฮเชื่อฟังยิมหุนขันที กำจัดเอียงเหียง เตียวเป๋า
808	265	จิ้นไท่สื่อ ปีที่1	สุมาเอี๋ยน	สุมาเจียวถึงแก่อนิจกรรม สุมาเอี๋ยนบุตรชายขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
		หวูกานลู่ ปีที่1	ซุนโฮ	สุมาเอี๋ยนปลดพระเจ้าโจฮวน สถาปนาตนเป็นฮ่องเต้ ก่อตั้งราชวงศ์จิ้น
816	273	จิ้นไท่สื่อ ปีที่9	สุมาเอี๋ยน	เอียวเก๋า กับลกข้อง มีไมตรีแก่กัน ชายแดนสงบสุข
		หวูเฟิ่งหวง ปีที่2	ซุนโฮ	ซุนโฮถอดลกข้องออกจากราชการ
819	276	จิ้นเซียงหนิง ปีที่2	สุมาเอี๋ยน	เอียวเก๋า แจ้งสุมาเอี๋ยนให้ยกตีกังตั๋ง แต่กาอุ้นไม่เห็นด้วย จึงป่วยตาย
		หวูเฟิ่งหวง ปีที่5	ซุนโฮ
822	279	จิ้นเซียงหนิง ปีที่5	สุมาเอี๋ยน	สุมาเอี๋ยนให้เตาอี้ อองหุย เตรียมการยกทัพไปตีกังตั๋ง
		หวูเทียนจี้ ปีที่3	ซุนโฮ
823	280	จิ้นไท่คัง ปีที่1	สุมาเอี๋ยน	กองทัพจิ้นโจมตีง่อก๊ก
		หวูเทียนจี้ ปีที่4		พระเจ้าซุนโฮสวามิภักดิ์ต่อราชวงศ์จิ้น
				พระเจ้าสุมาเอี๋ยนรวมแผ่นดินจีนให้เป็นหนึ่งเดียวได้สำเร็จ